Uroczystości 400. rocznicy bitwy chocimskiej odbyły się w Kamieńcu Podolskim w dniach 9-10 października. W ramach obchodów miała miejsce konferencja historyczna, pokaz polskich grup rekonstrukcyjnych XVII-wiecznej husarii, uroczysta msza święta w kościele św. Mikołaja odprawiona w rycie trydenckim, koncert „Śpiewy historyczne” chóru i solistów Lwowskiej Filharmonii Narodowej, otwarcie wystawy „Wojsko Rzeczypospolitej w czasach Stanisława Żółkiewskiego i Jana Chodkiewicza”.
fot. Anna Gordijewska oraz Aleksander Kuśnierz / Kurier Galicyjski
W obchodach udział wzięli m.in. ks. biskup Leon Dubrawski, ordynariusz diecezji Kamienieckiej, oraz ojcowie paulini, gospodarze tego wydarzenia, Radosław Peterman, dyrektor Biura Spraw Osobowych MSZ, konsul generalny RP w Winnicy Damian Ciarciński, Jarosław Gabryelczyk, członek Rady Fundacji „Pomoc Polakom na Wschodzie”, konsul RP we Lwowie Rafał Kocot, zastępca dyrektora Instytutu Polskiego w Kijowie Krzysztof Wasilewski. Na wydarzenie przyjechała także młodzież wraz ze swoimi opiekunami z Krzemieńca, Żytomierza, Lwowa i innych pobliskich miejscowości. Obchody zostały zorganizowane przez Fundację „Pomoc Polakom na Wschodzie” i Polsko-Ukraińską Fundację im. I.J. Paderewskiego dzięki wsparciu Fundacji PGNiG im. Ignacego Łukasiewicza oraz ze środków Kancelarii Prezesa Rady Ministrów.
Na rok 2021 przypada kilka ważnych rocznic, które kształtowały historię i kulturę Europy. Jednym z najważniejszych wydarzeń jest 400. rocznica zwycięskiej bitwy pod Chocimiem. W 1621 Polacy wspierani przez Litwinów i Kozaków odnieśli jedno z największych zwycięstw w swojej historii, chociaż historycy często mówią o tej bitwie jako o remisie lub taktycznym zwycięstwie połączonych sił polsko-litewsko-kozackich. Uratowano wówczas nie tylko Rzeczpospolitą, ale także Europę. Rocznica chocimska, oprócz gigantycznego sukcesu militarnego, jest jednocześnie dla współczesnych relacji polsko-litewsko-ukraińskich wzorem, do którego można się odnosić i budować pozytywne stosunki. O randze tego wydarzenia świadczy fakt, że decyzją wspólną króla Zygmunta III Wazy oraz papieża Grzegorza XV z 1623 r. ustanowiono Dziękczynienie za Wiktorię Chocimską i uznano najważniejszym świętem państwowo-kościelnym Rzeczypospolitej Obojga Narodów, które obchodzone było 10 października. Dziś jest to święto nieco zapomniane, ale być może warto byłoby do niego powrócić. W Kościele rzymskokatolickim do Soboru Watykańskiego II na terenie Polski istniała nawet specjalna Msza św. dziękczynna, z odrębnymi tekstami, nawiązująca do Wiktorii Chocimskiej.
Historia tego wydarzenia ma również związek z wolą śp. paulina o. Alojzego Kosobuckiego, który marzył o przywróceniu Święta Dziękczynienia i o odprawianiu w ten dzień Mszy św. według starego łacińskiego formularza ze Święta Dziękczynienia. Marzył o tym, aby Chocim stał się miejscem pojednania Polaków, Ukraińców i Litwinów. Planował wybudować u podnóża Zamku w Chocimiu kaplicę pojednania. To jest testament, który pozostawił żyjącym. W planach miał Festiwal Kultury Polskiej w Kamieńcu Podolskim. Na drodze do realizacji planów stanęła pandemia. Uniemożliwiła ona plany na ubiegły rok. Festiwal nie odbył się. Adam Bala, prezes polsko-ukraińskiej Fundacji im. I.J. Paderewskiego, współorganizator uroczystości, zadeklarował podczas uroczystości, że wola o. Alojzego będzie zrealizowana. Corocznie we wrześniu, w rocznicę śmierci o. Alojzego fundacja będzie organizować w Kamieńcu Podolskim Festiwal Kultury Polskiej imienia o. Alojzego Kosobuckiego. „To będzie pomnik dla jego niestrudzonego działania i realizacja jego marzeń” – podkreślił Adam Bala.
Po mszy odbył sie koncert w kościele św. Mikołaja. Program muzyczny do 400-lecia bitwy chocimskiej był oparty na muzyce kompozytorów polskich, takich jak Stanisław Moniuszko, Ignacy Jan Paderewski, Henryk Mikołaj Górecki i Krzesimir Dębski. Część programu stanowią utwory religijne: Ecce Lignum Crucis Moniuszki i TotusTuus Góreckiego oraz Bogurodzica – średniowieczna polska pieśń religijna i najstarszy zachowany wraz z melodią polski tekst poetycki. Utwór stanowi część cyklu „Śpiewy historyczne Jana Ursyna Niemcewicza” w nowej aranżacji Krzesimira Dębskiego – dzieło, które w niezwykle interesujący sposób przypomina historię polskiego narodu.
Polsko-Ukraińska Fundacja im. I.J. Paderewskiego oraz Fundacja „Pomoc Polakom na Wschodzie” zaplanowała tryptyk wydarzeń, które realizuje od kilku lat. W kwietniu 2019 roku we Lwowie miała miejsce premiera „Śpiewów Historycznych Jana Ursyna Niemcewicza”. W 2020 roku został odnowiony pomnik hetmana Żółkiewskiego w Berezowce, ufundowana tablica upamiętniająca bitwę pod Cecorą. W październiku ubiegłego roku została odprawiona msza św. w kolegiacie w Żółkwi z oprawą husarii wraz z oddaniem hołdu hetmanowi w rocznicę bitwy pod Cecorą. W tym roku oddano hołd w Berezowce oraz odbyły się uroczystości w Kamieńcu Podolskim.
Anna Gordijewska
Source: Nowy Kurier Galicyjski